Het Boetelerveld tussen Raalte, Mariënheem, Haarle en Heeten is het laatste overgebleven stukje van de vroegere uitgestrekte Sallandse Heide. Dat het nog bestaat, is toeval. De machines die het moesten ontginnen, stonden klaar toen zich in februari 1953 de watersnoodramp voordeed. Al het materieel moest plots naar Zeeland en Zuid-Holland. Na de herstelwerkzaamheden daar, was het denken over ontginnen in Nederland veranderd. Het huidige Boetelerveld is hierdoor een unieke weergave van hoe de Raalter woeste gronden eruit zagen in de tijd van de marken.
Waterrijk
In het natte heidegebied liggen twee natuurlijke plassen: het Grote Rietgat en het Kleine Turfgat. Daarnaast zijn er aangelegde drinkpoelen, voor de schapen en de koeien die de heide open moesten houden. Hier huizen inmiddels zeldzame kamsalamanders en andere amfibieën en insecten. Dankzij verschillende leemlagen en hoogteverschillen komt voedselarm grondwater gemakkelijk aan de oppervlakte. Daardoor groeien er bijzondere planten als melkviooltje, klokjesgentiaan en kleine zonnedauw. De rest van de begroeiing bestaat vooral uit vochtige (dop)heide, wilde grassen, jeneverbesstruweel, grove den, zomereik en berk.
Omgeving
Het Boetelerveld is volledig omsloten door landbouwgebied. In de directe omgeving liggen grote agrarische bedrijven. Ook wordt er gewoond, gerecreëerd, gesport en is er een kinderdagverblijf vlakbij. De kenmerkende bomenrand van het natuurgebied is een vertrouwd uitzicht dat iedereen in de omgeving herkent.
Verdroging en verzuring
Het Boetelerveld kampt al langere tijd met twee problemen. Het gebied verdroogt door een te lage grondwaterstand in het voorjaar en het verzuurt als gevolg van te hoge concentraties stikstof. Om de nog aanwezige ‘natte natuur’ te behouden en waar mogelijk ook weer te versterken, worden verschillende maatregelen genomen.
Werkzaamheden
Het gros van de werkzaamheden is gericht op het natter maken van het gebied. Sommige agrarische bedrijven in de directe omgeving krijgen daardoor minder bruikbare grond. Daarom is ook een groot kavelruilproject uitgevoerd, waarbij zelfs bedrijven zijn verplaatst.
Dit gebeurt er vanaf juli 2020 tot aan de zomer van 2021 in en rond het Boetelerveld:
dempen of minder diep maken van greppels en sloten (binnen en buiten het Boetelerveld);
dempen of minder diep maken van poelen;
egaliseren van rabatten (walletjes en greppels voor de vroegere bosbouw);
verwijderen delen van het bos en jonge bomen;
vervangen naaldbos door loofbos;
plaggen en baggeren rond het Grote Rietgat;
herstellen van de slenk (natuurlijke laagte in het landschap) aan de noordzijde;
beschermen van plekken waar jeneverbes kiemt;
anders inrichten van landbouwgrond ten zuiden van het Boetelerveld;
anders of niet meer bewerken van landbouwpercelen in de buurt van het Grote Rietgat.
Baks civiel en cultuurtechniek uit Borculo voert de werkzaamheden in en rond het Boetelerveld uit. Wandelen in het gebied is tijdens de uitvoering (t/m voorjaar 2021) gewoon mogelijk. De paden zijn momenteel niet in goede staat. Dit komt door een combinatie van de zware belasting (transportbewegingen) vorig jaar en de huidige weeromstandigheden. Zodra het weer en het terrein het toelaten, worden ze hersteld en is het Boetelerveld weer prima begaanbaar voor wandelaars. De half verharde parkeerplaats bij de (westelijke) hoofdingang is hiervoor een goed vertrekpunt. Het is niet toegestaan om met gemotoriseerde voertuigen, mountainbikes, fietsen en paarden in het Boetelerveld te komen.
Excursies door het Boetelerveld
Helaas is het vanwege de coronamaatregelen niet mogelijk om excursies te organiseren door het Boetelerveld. Zodra begeleide groepswandelingen weer mogelijk zijn, leest u dat hier en in de lokale media.
Vragen, zorgen, suggesties?
Heeft u vragen, zorgen of suggesties over de werkzaamheden het Boetelerveld? Mail dan naar omgevingsmanager Gerko Hopster. U kunt zich via hem ook aanmelden voor de nieuwsbrief Bijzonder Boetelerveld met meer informatie over de werkzaamheden (verschijnt 3 à 4 keer per jaar).
Fotografie: Nico Kloek, Mark Zekhuis, Loekie van Tweel, Eveline van der Vliet, Jorim Kamerling, Ruud Ploeg
