“Over sommige thema’s vinden erfeigenaren het lastig om een gesprek aan te gaan”

Erfcoaches Niek Oude Scholten en Babke Roeterdink zitten dagelijks bij erfeigenaren aan tafel die vragen hebben over de toekomst van hun bedrijf. In dit interview vertellen ze over het belang van hun vertrouwelijke rol en hoe keukentafelgesprekken kunnen bijdragen aan rust en nieuwe ideeën.

Jullie zijn als erfcoach onafhankelijk, ook al worden jullie betaald door provincie en gemeenten. Wat betekent dit in de praktijk, wat delen jullie met provincie en gemeenten?

Onze gesprekken met erfeigenaren zijn altijd vertrouwelijk. Gemeenten en provincie weten niet met wie wij in gesprek gaan of zijn geweest. Wij leggen alleen vast hoeveel erven we jaarlijks bezoeken en welke thema’s aan bod komen. Bijvoorbeeld rood-voor-rood, bedrijfsopvolging, bedrijfsontwikkeling, asbest, enzovoort. We hebben geen agenda of opdracht. We hebben wel korte lijnen. Heeft een erfeigenaar bijvoorbeeld een vraag over het wijzigen van een bestemmingsplan? Dan kunnen we dit, met toestemming van de erfeigenaar, navragen bij de afdeling Ruimtelijke Ordening van de gemeente.

Ervaren jullie dat deze onafhankelijkheid en vertrouwelijkheid belangrijk is voor erfeigenaren? Waaruit blijkt dat bijvoorbeeld? Denken jullie dat sommige erfeigenaren een drempel over moeten om jullie in te schakelen?

Een onafhankelijke sparringpartner zonder (politieke of commerciële) belangen is in deze tijd uniek. Er lopen weinig mensen in het buitengebied rond die deze onafhankelijke rol vervullen. Soms tasten eigenaren in het begin af naar onze vertrouwelijk rol. We bieden een luisterend hoor, hoeven niets en dat zorgt voor vertrouwen. We halen de vragen op en kijken samen naar de opties voor een toekomstgericht erf.  We noemen ons zelf ook wel generalisten, weten overal een beetje van. Als team van erfcoaches zijn we een specialist in het weinig weten van veel dingen. We zien de samenhang en weten hoe we vragen kunnen stellen om de erfeigenaar aan de keukentafel aan het denken te zetten en daarmee ook verder te helpen.

Voor sommige thema’s vinden erfeigenaren het lastig om een afspraak met ons aan te vragen. Als het bijvoorbeeld gaat om financiën, conflicten binnen de familie of andere (bedrijfs)problemen. Het gebeurt regelmatig dat we bij mensen aan tafel komen voor een andere vraag, dan de vraag die hen nog veel meer bezighoudt. Pas wanneer mensen in zo’n gesprek ervaren wie we zijn, dat we echt onafhankelijk en vertrouwelijk werken en als zij zich goed voelen bij het contact, wordt de drempel lager. Dan durven ze de vragen voor te leggen die ze niet snel met iemand bespreken, maar waar zij, soms grote, zorgen over hebben.

Wat kunnen jullie voor hen kunnen betekenen?

We onderzoeken met de erfeigenaar welke toekomst hij of zij voor ogen heeft, waar hij of zij naar toe zou willen werken. We werken dan bijvoorbeeld verschillende scenario’s uit om daar te komen, en maken mogelijke voor- en nadelen inzichtelijk. Onze ervaring is dat erfeigenaren dan weer zien dat ze keuzes kunnen maken, mogelijkheden zien waar ze eerst nog geen zicht op hadden.

Een voorbeeld: een agrarisch ondernemer belt op met vragen over regelingen en hulp bij aanschaf van zonnepanelen op het erf of de daken. Tijdens het keukentafelgesprek blijkt dat de vraag voortkomt uit financiële zorgen. De erfeigenaar hoopte door het plaatsen van zonnepanelen deels uit de financiële zorgen te komen. Al pratende kwamen we samen tot de conclusie dat het plaatsen van zonnepanelen niet zou bijdragen aan het oplossen van de problemen en dat het de deze misschien zelfs zou vergroten.
Door erover te praten, samen zaken op de rij te zetten en enkele scenario’s op te stellen voor de toekomst van het bedrijf gaf dit veel meer rust bij de erfeigenaar. We hebben het probleem niet meteen met een keukentafelgesprek opgelost, maar wel andere mogelijkheden in beeld gebracht. In samenspraak met de erfeigenaar hebben we specialisten gevraagd mee te denken, waardoor de erf-eigenaar nu ook andere ideeën heeft uitgezet. Investeren in zonnepanelen was nu niet de oplossing, maar mogelijk zou het wel in de toekomst passend kunnen zijn voor het bedrijf. Ook die optie hebben we in kaart gebracht.

Hoe kunnen erfeigenaren een afspraak met jullie maken?

Bel of mail met Niek Oude Scholten 06-38648447, niek.oudescholten@pratensis.nl of Babke Roeterdink 06-13488967, broeterdink@stimuland.nl. Kijk ook eens www.erfcoachoverijssel.nl. De gesprekken met ons zijn kosteloos. We zijn ook regelmatig aanwezig bij diverse bijeenkomsten in de regio met nadruk op het (agrarisch) buitengebied.